Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa đưa ra phương án gây nhiều tranh luận: chuyển toàn bộ các chuyến bay quốc tế về Sân bay Long Thành khi công trình này đi vào khai thác, còn Sân bay Tân Sơn Nhất chỉ phục vụ nội địa. Ý tưởng này, theo lý giải ban đầu của ACV, nhằm giảm áp lực cho Tân Sơn Nhất, đồng thời tận dụng hạ tầng hiện đại của Long Thành. Tuy nhiên, từ khi được công bố, phương án đã vấp phải vô số ý kiến trái chiều từ giới chuyên môn, hành khách thường xuyên bay và cả người dân sống quanh TP.HCM.
Từ ý chí đơn vị đề xuất tới những băn khoăn của dư luận
Nhìn ở góc độ người đề xuất, ACV kỳ vọng Long Thành sẽ trở thành cửa ngõ quốc tế hiện đại bậc nhất, tập trung toàn bộ các chuyến quốc tế để khai thác hiệu quả công suất và tạo thương hiệu. Còn Tân Sơn Nhất sẽ “nhẹ gánh” khi chỉ khai thác nội địa, giảm tắc nghẽn và áp lực hạ tầng.
Nhưng từ phía cơ quan quản lý, chưa có văn bản chính thức phê duyệt, bởi đề xuất này liên quan trực tiếp đến mạng lưới giao thông, năng lực kết nối và lợi ích kinh tế – xã hội. Còn với dư luận, nhiều ý kiến bày tỏ sự ngỡ ngàng, thậm chí hoài nghi tính hợp lý: Liệu đây có phải là phương án tính toán khoa học, hay chỉ là một quyết định dựa trên tư duy “đơn giản hóa” vấn đề để dễ quản lý?
Lo ngại từ hạ tầng giao thông đến trải nghiệm hành khách
Vấn đề đầu tiên bị đặt dấu hỏi là hạ tầng kết nối. Long Thành nằm cách trung tâm TP.HCM khoảng 40 km, và cho tới nay, cao tốc, đường sắt, metro kết nối vẫn chưa hình thành hoàn chỉnh. Hệ thống metro phục vụ Long Thành vẫn nằm trên giấy. Cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây hiện đã quá tải vào giờ cao điểm, chưa nói đến khi lưu lượng tăng vọt vì nhu cầu di chuyển ra sân bay mới.
Hành khách bay quốc tế từ TP.HCM sẽ phải di chuyển xa hơn, tốn nhiều thời gian hơn, chịu rủi ro kẹt xe, trễ chuyến. Điều này đi ngược với xu hướng đưa sân bay gần hơn với người dân và du khách để tăng tính cạnh tranh. “Chừng nào việc di chuyển giữa Long Thành và Tân Sơn Nhất dưới 30 phút, không bao giờ kẹt xe thì hãy nghĩ đến chuyện chia tách quốc tế – nội địa”, một chuyên gia giao thông nhận định.
Ngoài ra, việc tách biệt hoàn toàn quốc tế và nội địa ở hai sân bay khác nhau sẽ tạo bất tiện cho hành khách phải nối chuyến. Khách quá cảnh từ một chuyến quốc tế sang nội địa, hoặc ngược lại, sẽ phải di chuyển hàng chục km giữa hai sân bay, mất thời gian và tăng chi phí.
Nguy cơ “tư duy duy ý chí” và bài học từ Bến xe Miền Đông mới
Nhiều ý kiến phê phán phương án của ACV mang hơi hướng tư duy duy ý chí, nóng vội, chủ quan. Câu chuyện Bến xe Miền Đông mới là minh chứng điển hình: Di chuyển bến xe ra xa trung tâm khi hạ tầng kết nối chưa kịp hoàn thiện đã khiến lượng khách giảm, hoạt động kinh doanh khó khăn, hành khách ngại di chuyển.
Tân Sơn Nhất hiện vẫn hoạt động tốt cả nội địa lẫn quốc tế, có lợi thế nằm ngay trong trung tâm TP.HCM, thuận tiện cho khách du lịch và thương nhân. Thay vì “xóa sổ” hoàn toàn các chuyến quốc tế ở Tân Sơn Nhất, nhiều chuyên gia đề xuất duy trì song song để tận dụng lợi thế địa lý, đồng thời giảm áp lực cho Long Thành trong giai đoạn đầu.
Lẽ ra phải tính từ khi lập dự án
Một trong những câu hỏi lớn mà dư luận đặt ra: “Trước khi xây dựng sân bay Long Thành, đã nghĩ đến chưa?”. Theo nguyên tắc, khi lập dự án một sân bay quốc tế, phương án vận hành khai thác, phân bổ chuyến bay và hạ tầng kết nối phải được nghiên cứu kỹ ngay từ đầu. Thế nhưng, đến giai đoạn gần hoàn thiện, mới “loay hoay” bàn cách chia tách quốc tế – nội địa, điều này gây cảm giác bị động và thiếu chiến lược.
Đây là công trình tầm cỡ quốc tế, không thể áp dụng tư duy “từ nhà xuống bếp” – chỉ nhìn ngắn hạn và trong phạm vi nhỏ – khi quyết định phương án khai thác.
Cần cao tốc và kết nối chuẩn mực trước khi tính chuyện “độc tuyến”
Một nguyên tắc quan trọng: 40 phút phải là thời gian di chuyển tiêu chuẩn từ Long Thành đến trung tâm TP.HCM. Hiện điều này vẫn là một mục tiêu xa vời. Ngay cả khi có cao tốc mở rộng, nếu không có tuyến metro hoặc đường sắt tốc độ cao, việc đảm bảo thời gian di chuyển ổn định sẽ rất khó.
Chưa kể, khi các tuyến đường huyết mạch chưa hoàn thành, việc dồn toàn bộ khách quốc tế về Long Thành sẽ tạo áp lực khổng lồ lên giao thông khu vực Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu và cửa ngõ phía Đông TP.HCM.
Đề xuất chia giai đoạn và thí điểm
Nhiều chuyên gia đề nghị giai đoạn đầu nên chuyển một phần – ví dụ một nửa – các chuyến bay quốc tế và nội địa về Long Thành. Cách làm này cho phép đánh giá thực tế hiệu quả, trải nghiệm của hành khách và tác động đến giao thông, từ đó điều chỉnh trước khi mở rộng quy mô.
Bên cạnh đó, ngành hàng không cần nghiên cứu mô hình của các thành phố lớn trên thế giới – nơi có nhiều sân bay nhưng phân bổ hợp lý, thuận tiện cho khách, không chỉ phục vụ lợi ích quản lý của nhà khai thác.
Tác động đến du lịch và hình ảnh quốc gia
Một rủi ro khác là mất khách du lịch quốc tế. Trong bối cảnh các quốc gia cạnh tranh gay gắt để thu hút du khách, bất kỳ yếu tố nào làm hành trình phức tạp hơn cũng có thể khiến khách chọn điểm đến khác. Nhiệm vụ của cơ quan chức năng không chỉ là quản lý lưu lượng bay, mà còn là tạo thuận lợi tối đa cho hành khách.
Việc đẩy phần khó sang người dân – bắt họ di chuyển xa, chịu rủi ro kẹt xe, trễ chuyến – sẽ làm giảm thiện cảm với ngành hàng không Việt Nam. Ngược lại, một phương án hài hòa, khoa học sẽ vừa tối ưu khai thác, vừa nâng cao trải nghiệm.
Kết luận: Cần tầm nhìn dài hạn và quyết định dựa trên thực tiễn
Sân bay Long Thành là công trình trọng điểm quốc gia, dự kiến đón chuyến bay đầu tiên vào năm 2026. Đây là cơ hội để Việt Nam nâng tầm vị thế hàng không, nhưng cũng là thách thức lớn về quản lý và khai thác.
Nếu phương án của ACV được thông qua mà không cân nhắc đủ các yếu tố hạ tầng, thời gian di chuyển, trải nghiệm hành khách, nguy cơ lặp lại những “bài học đắt giá” là hoàn toàn có thể xảy ra. Một tầm nhìn xa trông rộng, dựa trên phân tích thực tiễn và lợi ích tổng thể, mới là con đường bền vững cho ngành hàng không Việt Nam.
………………….
Hệ sinh thái Thông Tin Bất Động Sản. Cung cấp dịch vụ truyền thông, quảng cáo và phân phối sản phẩm với hệ thống Website MEYREAL.com, Alocanhosg.com. Vinhomecitys.com. TheBeverlySolaris.com … tư vấn và cung cấp thông tin.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
Quy hoạch thành phố sân bay Long Thành
Nhận định Bất động sản Long Thành trong tương lai
Xây dựng Cảng hàng không – Sân bay Quảng Trị
Quy hoạch những khu đô thị tại TP. HCM
Những dự án khu đô thị ven sông Đồng Nai
Review BĐS Trục Cao Tốc TPHCM – Long Thành – Dầu Giây
Những tuyến đường cao tốc kết nối Long Thành (Đồng Nai)
Đồng Nai: Công bố dự án Bất động sản được mở bán
Giá bán các dự án dọc tuyến cao tốc TPHCM – Long Thành – Dầu Giây
